Insomnia ဆိုသည်မှာ ကောင်းကောင်းအိပ်မပျော်နိုင်ခြင်း၊ လုံလောက်စွာအိပ်မပျော်ခြင်း သို့မဟုတ် အိပ်ပျော်ရန်အတွက် အခက်အခဲရှိနေခြင်းတိုကို ဆိုလိုပါတယ်။ ဒါ့အပြင် အိပ်ရာ စောစောနိုးပြီး ပြန်အိပ်မပျော်နိုင် တာတိုလည်း ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ အိပ်ရာနိုးလာတဲ့အခါမှာလည်း သင်ဟာ ပင်ပန်းနွမ်းနယ်နေမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အိပ်မပျော်ခြင်းက သင့်ရဲ့ energy level ကို ကျဆင်းစေပြီး သင့်ရဲ့ စိတ်ခံစားချက်ကိုပါ ထိခိုက်စေနိုင်ပါတယ်။ ၎င်းဟာ သင့်ကျန်းမာရေး၊ အလုပ်စွမ်းဆောင်ရည်နဲ့ လူနေမှုဘဝတိုကိုပါ ထိခိုက်စေနိုင်ပါတယ်။ အိပ်စက်ခြင်း ဆိုတာ လူတွေ အတွက် အရေးကြီးတဲ့ သဘာဝဖြစ်စဉ် တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ ကလေးငယ်လေးတွေမှာ ၉ နာရီ မှ ၁၃ နာရီကြား လိုအပ်ပြီး အရွယ်ရောက်သူများမှာတော့ ၇ နာရီမှ ၉ နာရီအထိ လိုအပ်ပါတယ်။ မိမိမှာ အိပ်မပျော်ခြင်း ပြဿနာများ ရှိမရှိ ဘယ်လို စစ်ဆေးနိုင်မလဲဆိုရင်တော့ သင်ဟာအာရုံ မစူးစိုက်နိုင်ခြင်း၊ အိပ်ပျော်ရန် ခက်ခဲခြင်း၊ ညဖက်တွင် ခဏခဏ နိုးခြင်း၊ ညဖက်တွင် အိပ်ရာပေါ်မှာ ကြာရှည်စွာ လှဲလျောင်းနေသော်လည်း အိပ်မပျော်ဘဲ ရှိနေခြင်း၊ စောစီးစွာ နိုးလာပြီး ပြန်အိပ်မပျော်တော့ခြင်း၊ အိပ်ရာမှ ထသောအခါ လန်းဆန်းမှု မရှိခြင်း၊ ပင်ပန်းနေခြင်း၊ တစ်နေ့လုံး ပင်ပန်း၍ နုံးချိနေခြင်း၊ လူပင်ပန်းနေသော်လည်း နေ့ခင်းဖက်တွင်ပင် တရေးအိပ်ရန် ခက်ခဲဖြစ်နေခြင်းတိုဟာ မိမိမှာ Insomnia ရှိတယ်လို ယူဆနိုင်ပါတယ်။ Insomnia ဖြစ်စေတဲ့ အကြောင်းရင်းများကတော့ စိတ်ဖိစီးမှု များခြင်း၊ စိတ်ကျရောဂါ ရှိခြင်း၊ စိတ်ပူပန်မှု များခြင်း၊ ဆူညံတဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်ကြောင့် အိပ်မပျော်ခြင်း၊ အိပ်ရာ အဆင်မပြေခြင်း၊ ရာသီဥတု ပူလွန်းခြင်း (သိုမဟုတ်) အေးလွန်းခြင်း၊ စိတ်ကြွဆေးများ သုံးစွဲခြင်း၊ ကဖင်းဓါတ် စားသုံးမှု များလွန်းခြင်း၊ အရက် နဲ့ ဆေးလိပ် သောက်သုံးခြင်းတိုပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ နောက်ပြီးတော့ Insomniaကို ဖြစ်စေနိုင်တဲ့ ရောဂါအချိုများကတော့ Alzheimer ရောဂါ၊ စိတ်ကျန်းမာရေး ချိုတဲ့သော ရောဂါများ (schizophrenia or bipolar disorder)၊ သိုင်းရွိက် ဟော်မုန်းဆိုင်ရာ ရောဂါ (Hyperthyroid) ၊ အိပ်ဟောက် ရှူပိတ်ရောဂါ (Sleep Apnoea) ၊ ပါကင်ဆန် ရောဂါ (Parkinson's disease)၊ သွေးဆုံးကိုင်ခြင်း (Menopause) တိုဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် တချိုသော ဆေးဝါးတွေကလည်း အိပ်မပျော်ခြင်း ပြဿနာကိုလည်း ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ အခုတော့ Insomniaကို မိမိဘာသာ ဘယ်လိုကုသမလဲဆိုတာကိုပြောပြပေးပါမယ်။ အိပ်ရာဝင်ကာနီးမှာ Screen ကြည့်ခြင်း (ဖုန်းသုံးခြင်း၊ တီဗွီ ကြည့်ခြင်း) ကို ရှောင်ကြဉ်ပါ၊ အိပ်ရာဝင်ချိန် နဲ့ အိပ်ရာထချိန်ကို ပုံမှန် အချိန် တစ်ခု သတ်မှတ်ပါ၊ အိပ်ရာ မဝင်ခင် ၁ နာရီ အလိုမှာ စိတ်ရော ကိုယ်ပါ အနားပေးပါ ၊ အိပ်ခန်းကို အလင်းမှိန်မှိန်နဲ့ အသံ လုံလုံ ဖြစ်အောင် ဖန်တီးပါ (အကယ်၍ အခြေအနေမပေးပါက မျက်စိအကာ၊ နားကြပ် စတာတွေ အသုံးပြုလိုရပါတယ်)၊ လေ့ကျင့်ခန်း ပုံမှန်လုပ်ပါ၊ ဆေးလိပ်နဲ့ အရက် ဖြတ်ပါ၊ အိပ်ချိန်နဲ့ ၆ နာရီအတွင်း ကော်ဖီနဲ့ လက်ဖက်ရည်သောက်ခြင်းကို ရှောင်ပြီး ညနေစာကိုလည်း လျှော့စားပေးပါ။ (NVS 003)